تله چینی برای بازار خودرو ایران

آمار تولید خودرو که اخیرا برمبنای کارنامه هفت‌ماهه خودروسازان منتشر شده، مشخص می‌کند از هر پنج سواری که درحدفاصل فروردین تا مهر امسال تولید شده، یکی چینی بوده است.

 

سهم خودرو‌های چینی براساس آماروارقام اعلام‌شده، از ۶۴۶ هزار سواری که ظرف هفت‌ماه ابتدایی سال تولید شده، به بیش از ۱۴۱ هزار سواری رسیده است. دقیقا در برهه‌ای که از عرضه محصولات داخلی سایپا و ایرانخودرو خبری نیست، سامانه یکپارچه حداقل ماهی یکبار برای فروش محصولات چینی بازگشایی می‌شود. از یک طرف خود مونتاژکاران با مطرح کردن بساط فروش اقساطی شرایط را تا حدودی به نفع خودشان تغییر دادند و از یک طرف دیگر سیاست قیمت‌گذاری ماشین‌های چینی می‌تواند تهدیدی برای یکسری از محصولات داخلی باشد.

افزایش سهم تولید خودرو‌ چینی
آمار تولید خودرو که برمبنای داده‌های رسمی از سایت‌های مختلف خودروسازان منتشر می‌شود، مشخص می‌کند در هفت‌ماه ابتدایی امسال حدود ۲۱ درصد از سواری‌هایی که تولید شدند، مونتاژی بوده است. در این مدت چیزی حدود ۶۴۶ هزار سواری توسط ایرانخودرو، سایپا و بقیه خودروسازان داخلی و مونتاژی تولید شده که سهم محصولات مونتاژکاران به بیش از ۱۴۱ هزار سواری می‌رسد.

به‌همین خاطر الان ردپای ماشین‌های چینی درخیابان‌های هر شهری به‌وضوح دیده می‌شود و بدون ارجاع به آماروارقام رسمی می‌توانیم تفاوت تعداد این مدل ماشین‌ها را با سال‌های قبل احساس کنیم. ماشین‌هایی که البته از نظر بخش قابل توجهی از فعالان بازار خودرو، طراحی و قیافه فوق‌العاده‌ای ندارند. کیفیت پایین قطعات و دردسر‌های خریدوفروش، جزو اتهام‌های همیشگی آن‌ها بوده و بدون هیچ اغراقی عمرشان از محصولات داخلی هم کمتر است. آریو S۳۰۰ و برلیانس H۲۳۰ را یادتان هست؟

آریو S۳۰۰ یا همان زوتی Z۳۰۰ نیمه دهه ۹۰ توسط سایپا مونتاژ شد و تحویل سازمان تاکسیرانی قرار گرفت. همین اتفاق سال ۹۷ برای برلیانس H۲۳۰ پارس‌خودرو تکرار شد. سروشکل و ریخت‌وقیافه مدل‌هایی که همان سال وارد بازار شدند و الان کمتر از ۱۰ سال راه رفتند، گویای همه چیز است و جایی برای دفاع از آن‌ها نمی‌گذارد.

تامین تقاضای بازار با خودرو‌های چینی
نیاز سالانه کشور به تولید خودرو‌های سواری سالانه بیش از یک میلیون دستگاه تخمین زده می‌شود. یکی از اعضای کمیسیون صنایع مجلس نیاز سالانه کشور به تولید خودرو سواری را ۱.۳ میلیون دستگاه دانسته است. قطعه‌سازان ارقام بیشتری را درنظر می‌گیرند و از نیاز ۱.۵ میلیون دستگاه در سال صحبت می‌کنند، اما کارنامه خودروسازان نشان می‌دهد با ادامه روندی که در هفت‌ماه ابتدایی سال وجود داشته، تا پایان سال حجم تولید سواری به یک میلیون و ۱۱۰ هزار دستگاه هم نمی‌رسد.

کاهش تولید خودرو در پایان مهرماه امسال نسبت به دوره مشابه سال گذشته به عدد ۱۴ درصد می‌رسد، اما جالب است بدانید در همین مدت سرعت مونتاژ سواری‌های چینی تقریبا دوبرابر شده است. از یک طرف دیگر سیاست قیمت‌گذاری محصولات چینی یا همان مونتاژی الان به‌شکلی است که مدل‌های اقتصادی مثل جک J۴ به رقیبی برای امثال دنا و تارا تبدیل شدند و می‌توانند تهدیدی برای روند تولید و فروش این مدل خودرو‌های داخلی باشند.

قیمت دنا پلاس اتوماتیک در بازار آزاد خودرو به بیش از ۸۰۰ میلیون رسیده است. تارا اتوماتیک جدیدی که ایرانخودرو به بازار فرستاده، به‌عنوان گران‌ترین سواری داخلی حدود ۸۵۰ میلیون معامله می‌شود، اما در همان بازار جک J۴ کمتر از دنا پلاس اتوماتیک و تارا اتوماتیک دست به دست می‌شود. طوریکه قیمت جک J۴ در بازار آزاد از ۷۴۰ میلیون تومان فراتر نمی‌رود. به‌همه این حرف‌ها ماجرای فروش اقساطی را هم اضافه کنید. حربه‌ای که بعد از چند سال دوباره از گنجه مونتاژکاران بیرون آمده تا بخشی از تقاضای بازار به سمت ماشین‌های چینی سوق داده شود.

حربه فروش اقساطی
فروش اقساطی خودرو دوباره در دستور کار مونتاژکاران قرار گرفته است. دقیقا در مقطعی که از محصولات داخلی ایرانخودرو و سایپا در سامانه یکپارچه خبری نیست، ماهی چندبار این سامانه با عرضه مدل‌های چینی بازگشایی می‌شود و مونتاژکاران هم کنار طرح فروش نقدی، دست‌به‌دامن طرح فروش اقساطی می‌شوند.

طرح فروش اقساطی جک J۴ و کی‌ام‌سی K۷ که مربوط به آبان امسال می‌شود، یکی از آنهاست. کرمان‌موتور قیمت تمام‌شده جک J۴ را در نمایندگی‌های خودش حدود ۷۶۵ میلیون تعیین کرده، اما کسی که دنبال خرید اقساطی است می‌تواند با پرداخت ۶۵۰ میلیون به عنوان پیش‌پرداخت جک J۴ بخرد و هر سه ماه چیزی حدود ۲۸ میلیون یعنی ماهی کمتر از ۱۰ میلیون قسط بدهد و بعد ۹۰ روز صاحب خودرو شود.

بهمن‌موتور شرایط مشابهی را برای خرید اقساطی مدل‌هایی مثل فیدلیتی، دیگنیتی و ریسپکت فراهم کرده و مدیرا‌ن‌خودرو با مدل‌هایی مثل فونیکس Fx و ام‌وی‌ام X۵۵ پرو دنبال فروش اقساطی رفته است.