نفت وارد کنیم / آیا می‌توانیم بنزین را جایگزین نفت‌خام صادراتی کنیم؟

به گزارش اقتصاد آزاد به نقل از ایلنا، یک نماینده سابق مجلس با ابراز امیدواری از اینکه روزی به سمتی برویم نفت‌خام نفروشیم و آن قدر تاسیسات فرآورش ایجاد کنیم که حتی واردکننده نفت هم باشیم، گفت: در آن صورت تبدیل به یک کشور توسعه‌یافته خواهیم شد.
هدایت‌الله خادمی ، درباره ورود جدی ایران به موضوع صادرات بنزین اظهار داشت: اکنون ما بیش از 100 سال است که در کشور نفت داریم و از آن بهره‌برداری می‌کنیم، اما متاسفانه ظرف این مدت خام‌فروشی کردیم، یعنی ساده‌ترین بخش ماجرا را دنبال می‌کنیم، ذخایر را استخراج و بصورت خام و به قیمت ارزان می‌فروشیم، معمولا کشورهای توسعه‌یافته مثل امریکا 10 میلیون بشکه تولید می‌کند اما 10 میلیون بشکه هم خریداری می‌کند، چین و ژاپن نفت را وارد کرده، تبدیل به فراورده باارزشی می‌کنند که هم از نظر قیمت چندین برابر قیمت نفت‌خام است و هم با ایجاد فرایند، تاسیسات و پالایشگاه و تبدیل فراورده هزاران اشتغال مستقیم و غیر مستقیم ایجاد می‌شود موضوع مهمتر اینکه دیگر کشور تک‌محصولی نیست و به یک محصول وابستگی پیدا نمی‌کند.

وی با بیان اینکه در صورت تک‌محصولی بودن در چالش با دنیا دچار آسیب می‌شویم، تاکید کرد: اگرچه اکنون در زمینه تولید بنزین تاحدی به ثبات رسیدیم اما به شرطی ادامه پیدا می‌کند که پالایشگاه و پتروپالایشگاه در حال ساخت داشته باشیم، یعنی نفت‌خام را در کوتاه‌مدت بفروشیم تا درآمد داشته باشیم و همزمان شروع به تاسیس چندین پالایشگاه کنیم تا بتوانیم نفت را تبدیل به بنزین و فرآورده باارزش کنیم و به این ترتیب تنوع در صادرات خواهیم داشت و کشور تک‌محصولی نخواهیم بود که بتوانند ما را تحریم کنند.

این نماینده سابق مجلس خاطرنشان کرد: اگر همه نفت‌خام‌مان را تبدیل به فراورده می‌کردیم نیازی به بقیه دنیا نداشتیم فقط کافی بود فرآورده‌ها را به کشورهای همسایه مثل افغانستان، پاکستان و ترکیه صادر کنیم، بخش زیادی از ارز مورد نیاز را تامین می‌کردیم.

وی با ابراز امیدواری از اینکه روزی به سمتی برویم نفت‌خام نفروشیم و آن قدر تاسیسات فرآورش ایجاد کنیم که حتی واردکننده نفت هم باشیم، گفت: در آن صورت تبدیل به یک کشور توسعه‌یافته خواهیم شد، اشتغال‌زایی شده و بیکاری حل می‌شود و از یک بشکه نفت به جای 50 دلار 500 دلار درآمد کسب می‌کنیم. به عبارت دیگر هم از خام‌فروشی جلوگیری می‌شود و هم از حداقل منابع استفاده حداکثری را خواهیم داشت.

خادمی تاکید کرد: ما می‌توانیم بخشی از بازار دنیا را بگیریم، اکنون کشورهایی که نفت ندارند همین روش را دنبال می‌کنند تعداد زیادی پالایشگاه احداث کرده و نفت‌خام را از ما می‌خرند تبدیل به بنزین و فرآورده می‌کنند و گاها به خود ما هم فروخته‌اند، بنابراین راه این است که تعدادی پالایشگاه در دست ساخت داشته باشیم، کاری که متاسفانه بعد از انقلاب مغفول ماند و فقط در زمان وزارت آقازاده ساخت پالایشگاه داشتیم و بعد از آن غیر از ستاره خلیج‌فارس پالایشگاهی ساخته نشد، در صورتی که کشوری مثل ما که تا این میزان منابع نفتی و گازی داریم باید همیشه پالایشگاه و پتروشیمی در حال ساخت داشته باشیم تا بخشی از بازار دنیا را داشته باشیم، اما تاکنون منابع‌مان را هدر دادیم همانگونه که بازار گازی دنیا را هم از دست دادیم.

این کارشناس حوزه انرژی خاطرنشان کرد: ما به اندازه روسیه ذخایر گازی داریم اما این کشور 15 درصد بازار دنیا را دارد و ما فقط نیم درصد بازار را در اختیار داریم، آن هم که قرارداد با ترکیه در حال به اتمام رسیدن است، قرارداد با پاکستان و تا هند می‌توانست اجرایی شود، قراردادهای گازی که پارت‌لاین باشند دائمی هستند و کشور مقصد وابسته می‌شود و با عمان هم به همین شکل عمل کردیم، قرارداد گازی با ترکمنستان را به هم زدیم، یعنی به جای مذاکره با کشورها که بخشی از بازار دنیا را بگیریم، برعکس و به نفع رقبا عمل کردیم .

وی یادآور شد: اکنون نیاز و تولید بنزین در کشور گاها برابر شده و شاید چند میلیون لیتر اضافه داشته باشیم اما اگر تولید را بیشتر کنیم، مشتری آن را داریم، مشتریانی مثل افغانستان، پاکستان و ترکیه که اگر تحریم هم باشیم مشکلی نخواهیم داشت، اگر بتوانیم بنزین بیشتری تولید کردیم به لحاظ اینکه تنوع در صادرات داریم، قابل تحریم و رصد شدن هم نیست، نفت را مجبوریم به صورت پکیج و گلوبال به چند شرکت بفروشیم اما در مورد بنزین نیازی نیست که حتما یک کشور خاص خریداری کند هر کشوری که جایگاه سوخت دارد و یا هر شرکت کوچک در یک پکیج و با مشتریان فراوان امکان فروش داریم منابع مالی آن هم بزرگ نیست که برای دریافت پول دچار چالش شویم.

خادمی تاکید کرد: بنزین را پالایشگاه‌های مختلفی از جمله بخش خصوصی هم تولید می‌کند و با هر شرکت خصوصی در دنیا کار کرده و ارز را وارد کند، بنابراین هم اشتغال و هم اینکه ارزش افزوده ایجاد می‌شود.

وی بیان داشت: ما نباید به کشورهایی مثل قطر و عربستان نگاه کنیم هرچند آنها هم در فروش فراورده دست دارند اما موضوع این است که این کشورها ذخایر بالایی دارند نمی‌توانند نفت را به صورت خام نفروشند چون اقتصاد دنیا مشکل پیدا می‌کند و دنیا این اجازه را نمی‌دهد، به هر صورت این کشورها هم پالاشگاه احداث می‌کنند و بگونه‌ای ورود می‌کنند که نفت‌خام را هم با قیمت بالاتر از قیمت فعلی بفروش می‌رسانند.

∎​